Turkiyeninn Ucus Portalý - vatsimde online ucmak

vatsimde online ucmak

Lütfen burada anlatılanları uygulamadan önce baştan sona bir defa okuyunuz.

1 . ONLINE BAĞLANTI ÖNCESİ HAZIRLIK, GEREKLİ PROGRAMLARIN YÜKLENMESİ

Vatsim kayıt

Öncelikle Vatsim ID sine sahip olmanız gerekmektedir. ID numarasınız almak için;

kısmına tıklayın. Karşınıza çıkacak ve Vatsim kurallarını içeren belgeyi okuyun. En altta bulunan ‘YES- I agree to the Terms and Conditions above.’ Kısmına tıklayın.

Kişisel bilgilerinizi doğru bir şekilde girin. Ülke olarak Turkey veRegion olarak ‘Europe’ seçin.

Islem tamamlandıktan sonra E -mail ile size ‘ID’ ve ‘password’ gönderilecektir. Bu nedenle HOTMAIL yada YAHOO gibi anonim olmayan bir mail adresi yerine belli bir ISP’den alınmış bir e-mail adresi vermeniz gerekir. ID yi ve şifreyi aldıktan sonra kaybetmemek için kesinlikle not edin. Vatsim üzerinde bütün işlemler ID ve Şifre ile yapılır. Her hangi bir sebepten dolayı e-mail adresinizin değişmesi bu değişikliği www.vatsim.net adresindeki ‘ID Maintenance’ kısmından hemen düzeltin. Aksi takdirde ileride VATSIM ile ilgili yapacağınız hiç bir işlem gerçekleşmeyecektir. Daha sonra www.vatsim.net adresinde soldaki menuden "Member Services - Account Changes" kısmına girin.

bölümünden ‘EUROPE (except UK)’ seçeneğini işaretleyin.

Fsuipc.Dll

FS2002 ve FS2004 için yapılmış ilave bir modüldür. FS klasörü içinde "modules" klasörüne yerleştirilmesi gerekir. FSUIPC.DLL'i indirmek için http://www.schiratti.com/dowson.html adresine gidiniz. :zip i açıp gizli olan .DLL dosyasını FS klasörü içindeki "modules" klasörüne kopyalayın. FSUIPC.DLL, Online uçuş sırasında kullanımının dışında yeni çıkan bir çok add-on unda FS ile iletişim kurmasını sağlar. Bu anlamda FS için önemli bir .DLL dir.

SquawkBox Programının Yüklenmesi

SquawkBox'u kurmak için http://www.squawkbox.ca/ adresinden SquawkBox’ın son sürümünü download edin. Zip’li dosyayı açıp setup dosyasını çalıştırarak programı kurun. Squawkbox’ın sürekli yeni yükseltme sürümleri çıkmaktadır.

Tüm bunlardan sonra SquawkBox kullanıma hazır....

Bilgisayarında bulunması gereken diğer Add-On’lar, yazılımlar ve dosyalar

Bu yazılım ve dosyaların yüklenmesi tercihinize bağlıdır. Tamamının yüklemeniz tavsiye edilir. Bunların neler olduğu ve nasıl yüklenecekleri aşağıdadır;

Uçuş yapacağınız meydanların (İstanbul, İzmir gibi..) Scenery’leri; Bu dosyaları indirip FS2002/Scenerydb klasörüne kurabilirsiniz. Bu şekilde havaalanlarının FS ile default olarak gelen görüntüleri yerine daha gerçekçi görüntüler elde edersiniz. (http://www.avsim.com/, vs.)
Servinfo programı ile, Online bağlantınız sırasında hava sahasında kimlerin Online olduğunu, hava trafik kontrolü olup olmadığını ve uçakların nereden nereye uçtuklarını görebilirsiniz.
Hava meydanlarının chartları; Kalkış (SID) rotaları, Varış (STAR) rotaları, ILS Approach, Airways gibi chartlar. Türkiye Chartları Airports & Charts kısmından indirebilirsiniz. Bu chartlar kalkış, varış, son yaklaşma ve meydan bilgileri içerir. Hava trafik kontrolörleri size bu chart isimlerini vererek buna göre uçmanızı isteyebilirler. Bu nedenle kalkış, varış ve yedek meydan chartlarınızı uçuş öncesi yanınızda bulundurun.

Chartlar oldukça anlaşılır çizimlerdir. Chart okumayı eğitim sayfalarından öğrenin.

2. ONLINE BAĞLANTI

1. Adım

Internet’e bağlanıp Flight Simulator’ı çalıştırın. Hoparlör ve mikrofon bağlantılarınız kontrol edin.
Nereden nereye ne şekilde uçacağınıza karar verin.
Açılış ekranını geçip uçağınızı ve bulunduğunuz meydanı seçin. Rota, yakıt, NAV frekans ayarları gibi hazırlıklarınızı yapın. (NAV1 radyonuzu 122.80 Unicom kanalina ayarlayin).
Uçağınızı park noktalarından birine ya da varsa kapılardan birine götürün. (bunu başlangıç meydanı seçerken sol altta bulunan kısmından yapabilirsiniz).

Sizin bağlandığınız sırada hareket halinde, iniş kalkış yapan başka uçakların olabileceğini düşünerek KESİNLİKLE PİST YA DA TAXI YOLLARI ÜZERİNDE ONLİNE OLMAYINIZ !. ve ONLİNE İKEN SLEW YAPMAYINIZ!...

Uçmanız gereken doğru rotaları Routes sayfalarından alın. Vatsim ortamında iki nokta arası doğrudan uçuş yapılmamalıdır. Bu nedenle gerçek hayatta da kullanılan rotaları takip etmelisiniz.

2. Adım

FS Menu den ; Modules-Start Squakbox kısmını seçin.
Aşağıdaki Squawkbox penceresi açılacaktır.

Bu noktadan sonra FS’nin de multiplayer olarak Squawkbox’a bağlanması gereklidir.

FS2004; Squawkbox açıldıktan sonra FS otomatik olarak oturumu bulur ve bağlantıyı sağlar. Sizin bir şey yapmanıza gerek yoktur.
FS2002; SquawkBox açıldıktan sonra FS menüden Multiplayer penceresini açın. 1-2 saniye içinde SquawkBox tarafından açılmış oturum bulunacak ve görüntülenecektir. Burada JOIN tuşuna basarak oturuma dahil olun. Kesinlikle HOST tuşuna basmayın.

3. Adım

Squawkbox Ayarlarının Yapılması ; Squawkbox üzerindeki START tuşuna basın. Açılan menüden Options kısmına girin

Squawkbox başka bir programa ihtiyaç duymadan sesli iletişim sağlayabilmektedir. Ses ayarlarının yapılabilmesi için Voice sekmesine girin. Burada Com1 ve Com2 için ‘push to talk’ tuşunu atayın. Buraya FS ile ilişkisi olmayan CTRL gibi bir tuş atanmalıdır.

Donanım özelliklerinizi ayarlayıp ‘Calibrate Microphone’ kısmından mikrofonunuzu ayarlayın. Bu kısımdaki test sonucunda kendi sesinizi düzgün duymanız gereklidir yoksa sesli iletişim kuramazsınız.

Diğer bölümlerde Squawkbox ile ilgili bir çok ayar bulacaksınız. Bu ayarlarla ilgili detaylı bilgiyi programla birlikte gelen kılavuzlardan veya http://squawkbox.ca/doc/ sayfasından öğrenebilirsiniz.

4. Adım

Bağlantının kurulması ; Squawkbox üzerindeki başlat kısmından ‘Connect’ ‘i seçin. Aşağıdaki ekran açılacaktır.

Buradan

Server listesinden bağlanacağınız sunucuyu seçin (tercihen coğrafik yakın bir sunucu seçin).
Vatsim ID ve şifrenizi
Kullanacağınız callsign’ı
Yerel meydan ICAO kodunu (bu size en yakın meydan olabilir)
Adınızı ve Soyadınızı girin.
Önemli bir adım da uçağınızın tipinin belirlenmesidir. Diğer uçaklar sizi burada seçtiğiniz uçak olarak göreceklerdir. ‘Aircraft List’ tuşuna basın.

Burada önceden kaydettiğiniz uçakları görebilir ve seçebilirsiniz. Yeni uçak eklemek için ‘Add’ tuşuna basın.

Bu kısımda uçağınızın tipini ve özelliklerini belirleyip kolay hatırlanır bir isim verin.

5. Adım

Şimdi uçuş planımızı dolduralım. Bu yapmanız gereken en önemli iştir. Burada girdiğimiz bilgiler hava trafik kontrolörüne iletilecektir. Uçuş boyunca acil bir durum olmadığı ya da ATC tarafından aksi belirtilmediği sürece bu plana sadık kalmalıyız.

Squawkbox Start menüsünden ‘Flight Plan’ ı seçin.

Yapacağımız uçuş şeklini VFR (visual), IFR (instrumental) veya SVFR (special visual) seçelim. Havayolu uçuşlarında IFR olmalıdır. ATC sizi burada yazan uçuş şekline göre yönlendirecektir.
Departure Airport kısmına kalkacağımız meydan kodunu (İzmir için LTBJ) girin.
Arrival Airport kısmına varış meydan kodunu (İstanbul için LTBA) girin.
Alternatif meydan kodunu girin. Bu meydan asıl varış meydanına herhangi bir sebeple inemediğinizde gideceğiniz meydandır. Bu nedenle varış meydanına yakın seçilmelidir. Alternatif meydan’ın belirtilmesi iyi bir uçuş planlaması için mutlaka gereklidir. ATC sizi yönlendirirken bu bilgiyi kullanır.
Aircraft Capabilties kısmında uçağınızın özelliklerine uygun olanı seçeneği işaretleyin. Eğer FL290 ve/veya üzerine çıkacaksanız uçağınızın ‘RVSM capability’ olması gereklidir. Uçağınızın özelliğine göre yaptığınız seçim sonrasında yukarıda bulunan ‘Aircraft Type’ kısmının sağına bir kod eklenecektir.(örnek W). Buradaki kodların anlamlarını Equipment Suffix sayfasynda bulabilirsiniz.
Planladığınız Departure (kalkış) zamanını girin. Çok hassas olması gerekmez. Bu kısmı kalkış sonrası güncelleyin.
Tahmini uçuş süresini ve aldığınız yakıtla uçabileceğiniz süreyi yazın. Uçağa alternatif meydana gidebilecek ve en az 30dk havada kalabilecek kadar fazladan yakıt alınmalıdır.
Cruising Airspeed kısmına gerçek uçuş hızımız (True Airspeed, havanın içindeki hızı) girmeliyiz. 420 ila 450 arası değerler Airline uçaklarının uçuş hızları karşılıklarıdır. Uçaklarla uçtukça her uçak için doğru değeri öğrenecekseniz.
Cruise Altitude kısmına uçuş yüksekliğimizi FLXXX yada XXX00 feet şeklinde girin. Burada dikkat edeceğiniz husus şudur. Eğer uçacağınız yükseklik Transition Altitude (örneğin İstanbul için hava durumuna da bağlı olarak 4000ft ) üzerinde ise uçuş yüksekliğini seviye FL (Flight Level) cinsinden girin. Örnek : 30,000 feet = FL300. Sayfa altındaki Uçuş yükseklikleri kısmını okumayı unutmayınız. Ayrıca uçağınızın belirttiğiniz yüksekliğe çıkabileceğinden de emin olun. Örneğin LTBA-LTAC uçuşu için bu değer FL250 olabilir.
Voice Capabilities kısmına sesli iletişim seçeneğinizi belirtin. Buradaki seçiminiz ATC’ye iletilecektir.
Şimdi rotamızı girelim. Gireceğiniz rota gerçeğe ne kadar yakın olursa size servis verecek ATC lerde işlerinde o kadar keyif alırlar unutmayın. Ayrıca rotanız hatalıysa ATC size kalkış izni vermeyebilir. Biz örnek rota olarak LTBJ LTBA rotası gireceğiz. Rota girerken VOR, NDB ve Intersectionları belirtmek dışında yolları da belirtmek ayırt edici özellik olarak göze çarpacaktır. Bizim rotamız BERGO G80 BIG şeklinde yazılırsa doğru olacaktır. Rota çıkartmak için ek programlar Enroute chart lar kullanılabilir. Rota sayfasından aratarak Türkiye içindeki ve Türkiye çıkışlı bir çok rotaya ulaşabilirsiniz. Sistem bu kısma girilen rota bilgilerini text olarak algılamakta ve hava trafik kontrolörüne göstermektedir. Nokta ve yol adları arasında bir boşluk bırakmak yeterlidir. (Planın en başına kalkış meydan kodu ve en sona da varış meydan kodu yazılmaz, bu bilgiler zaten Departure ve Destination kutularına yazılmıştı. FL240 da uçuçucağımız için hava yolunu "low altitude airway" G80, tercih ettik. Low (Alçak) High (Yüksek) hava yolu seçimi genelde avrupada FL245 veya FL285 da ayrılır bu değerler ülkenden ülkeye fark eder. Örnek olarak ABD de bu geğer 18,000ft (FL180) dir.
Remarks kısmına FS versiyonunuzu, elinizde chart bulunup bulunmadığını ya da yeni olduğunuzu belirtmek için kullanabilirsiniz. Buraya yazacağınız bilgiler de ATC ye text olarak iletilecektir.
Her şeyi girdikten ve 2 kez kontrol ettikten sonra Send Flight Plan a basın.

Şu anda sisteme bağlısınız, Kontrolör ve diğer uçaklar sizi görüyor ve uçuş planınız sisteme gönderildi.

Bu noktada mutlaka yapılması gereken bir diğer konu da uçağınızın Com1 radyosunun 122.80’e ayarlanması gerektiğidir. Hava trafik kontrolörü olmadığında diğer uçaklara bu kanaldan bilgi gönderebilir ve çevrenizdeki iletişimi takip edebilirsiniz

6. Adım

Squawkbox penceresi ile birlikte aşağıdaki gibi bir pencere açılır.

Başlangıçta bu kısım STBY olarak seçilidir. Bu uçağınızın hız yükseklik gibi bilgilerinin radar ekranında görünmesini engeller. Bu bilgiler hava trafik kontrolörüne ancak siz uçarken gereklidir. Yerde iken bu bilgilerin gitmesini önlemek için bu seçeneği işaretleriz. Uçak kalkış için piste girerken ya da hava trafik kontrolörü size Squawk Mode Charlie dediğinde NORM ve ardından IDENT tuşuna basılarak "Mode Charlie" haline getirilir. Böylece hava trafik kontrolörü sizin yükseklik ve hız gibi bilgilerinizi görebilir. İniş sonrası park yerine taxi yaparken de ATC söylemese dahi STBY tuşuna basılarak "Squawk Standby" yapılmalıdır.

3. UÇUŞA HAZIRLIK

1. Adım

Artık sisteme bağlısınız ve hava trafik kontrolörü (ATCO) sizi radar ekranında görmeye başladı. Şu anda etrafınızda bulunan uçakları da görebilirsiniz. (varsa)

Verilen talimatları not almak için kağıt ve kaleminizi hazır bulundurun.

Şimdi ATC ile bağlantı kurmadan önce hava raporu almalıyız. Hava raporunu; METAR, meydan ICAO kodunu girerek ya da Servinfo programından alabilirsiniz. Ancak en sağlıklısı SquawkBox programının içindeki komut satırından .METAR XXXX yazarak almaktır. Buradaki XXXX metar istediğiniz meydanın kodudur. (Örn : LTBA)

SquawkBox, server’a bağlanarak hava raporunu (METAR) alarak gösterecektir. (METAR okuma ile ilgili bilgileri METAR sayfasından çok detaylı olarak bulabilirsiniz.)

SquawkBox burada görünen hava raporunu Flight Simulator’un Weather kısmına aktararak o andaki gerçek hava durumunda uçmanızı sağlar ve bu işlemi belli aralıklarla tekrarlayarak hava durumunu güncel tutar.

2. Adım

ATC yoksa;

Bulunduğunuz yerde aktif ATC varsa Squawkbox pencerenizin sağ kısmında callsign ve frekansları ile birlikte görünürler.

Eğer bulunduğunuz yerde aktif ATC yoksa bu kısım boş görünür.

(ATC hizmeti veren arkadaşlarımız genellikle bu işi trafiğin daha yoğun olduğu akşam saatlerinde veya hafta sonları yapmaktadırlar.)

Bu durumda uçuşunuzu diğer uçaklarla çarpışma riski yaşamadan kendiniz gerçekleştirmelisiniz. Uçağınızın TCAS sistemi varsa diğer uçakları buradan takip edebilirsiniz.

Yaptığınız hareketleri Online olan diğer uçakların bilmesi ve tedbir alması için duyurmalısınız. Bunun için unicom kanalında text olarak aşağıdaki şekilde bilgi vermelisiniz.;

Apronda iken	‘parked at the gate104, LTBA’
Taxiye başladığınızda	‘starting taxi to h/p Rwy36R’
Piste girerken	‘line up and taking off from LTBA Rwy36R’
Kalktıktan sonra	‘airborne BIG1K, climbing FLxxx’ (BIG1K uygulayacağınız SID ‘yi gösterir)
Yaklaşmada	‘ILS established LTBA rwy36R, 8nm’
İniş sonrası	‘LTBA Rwy36R vacated’

Başka trafiklere pozisyon bildirirken;
‘FL 120, 10nm inbound YAA VOR, next TOKER 24 ‘ (Boylelikle 120 uçuş seviyesinde YAA VOR’ına 10 mil mesafede olduğunuzu, YAA dan sonra TOKER ‘intersection’una gideceğinizi ve TOKER ‘intersection’una muhtemel varış zamanınızın saatinizin yelkovanının ‘ 24’ ü gösterdiği anda olacağını diğer pilotlara bildirmiş oluyorsunuz. Zaman tahminlerinde yanılma payı +/- 3 dakikadır. TOKER’e varış tahmininiz de 3 dakikadan az yada fazla değişiklik olacaksa bunu da bildirmeniz gerekir. Örnek : ‘FL 250 Estimate TOKER 28’ Böylelikle sizin TOKER’den daha önce 24 de geçeceğinizi duyup aynı noktadan geçişini size göre ayarlayan bir başka pilot bu mesajdan sonra artık sizin TOKER’den ‘ 24’ de değil ‘ 28’ de geçeceğinizi öğrenip ayırımı ona göre yapacaktır.)

gibi yazıları SB ekranının text kısmına yazıp Enter ile gönderin. (Callsign’ınız otomatik olarak görünecektir.)

Text kanalında gereksiz konuşmalardan kaçınmalısınız. Başka bir uçağa özel mesaj atmak isterseniz; Nokta MSG Uçağın Callsign’ı göndereceğiniz mesaj yazmalısınız. Örnek (.msg TK105 İyi uçuşlar. )

Dikkat etmeniz gereken bir başka konu da yazı yazarken Türkçe kullanmamanız gerektiğidir. Ayrıca, squawk box ekranında rahat görünsün diye küçük harf kullanmak ta akılcı bir yöntemdir..

3. Adım

ATC varsa;
Eğer bulunduğunuz yerde aktif ATC varsa;

Burada ismi görünen ATC ile bağlantı kurmak için uçağınızın Comm1 radyosunu ATC’nin frekansına ayarlamalısınız. (Örn: LTBJ_V_APP için 129.30)
Sizin bulunduğunuz bölgeyi kontrol eden bir ATC varsa, ondan izin almadan uçağı yerde bile hareket ettirmemelisiniz. Bu nedenle bölgenizde aktif ATC olması durumunda mutlaka bağlantı kurmalısınız.
Her ATC’ nin frekansı farklıdır. Dolayısıyla aynı anda sadece bir ATC ile bağlantı kurabilirsiniz. Birden fazla ATC olması durumunda uygun seçimi yapmalısınız.
ATC isimleri genellikle şu şekildedir;
LTBB_V_CTR, LTBA_V_TWR, LTBJ_APP
Hangi ATC ile bağlantı kuracağınızı kolayca açıklamak gerekirse;
Eğer ATC’nin isminin başında bulunduğunuz meydanın kodu varsa, (hangilerinin aktif olduğuna bağlı olarak), sırayla GRD, TWR ve APP ile bağlantı kurmalısınız.
Örneğin siz LTBA’ DA park halindeyseniz ve LTBA_TWR, LTBA_V_APP ile LTBB_V_CTR aktif ise TWR ile bağlantı kurulmalıdır. Bu sıralama ATC olan meydanlara yaklaşırken tersten uygulanır. Yani İstanbul’da APP,TWR VE GRD aktifse ve siz İstanbul’a yaklaşıyorsanız önce APP ile bağlantı kurmalısınız.
Bulunduğunuz meydan ismi ile başlayan ATC yoksa, meydan kodunuzun ilk üç harfi ile başlayan CTR ile bağlantı kurulmalıdır. (İstanbul FIR :LTBB, Ankara FIR : LTAA’ dır) eğer aktif CTR yoksa ATC olmadığındaki prosedür uygulanır.

Örnekler;

Bulunduğunuz Meydan Kodu	Aktif ATC’ler	Seçilmesi gereken
LTBJ	LTBA_V_APP LTBJ_V_APP LTBB_V_CTR	LTBJ_V_APP
LTBS	LTBJ_V_APP LTBB_V_CTR LTAA_V_CTR	LTBB_V_CTR
LTAF	LTAC_V_TWR LTBB_V_CTR LTAA_V_CTR	LTAA_V_CTR
LTBS	LTBA_V_APP	Bağlantı kurulabilecek ATC yok

Yanlış bir ATC ile bağlantı kurmanız durumunda, bağlantı kurduğunuz kişi sizi nazikçe ‘Contact LTXX_V_...’ şeklinde uyaracaktır ya da bulunduğunuz sahayı kontrol eden bir ATC yoksa ‘Continue as filed’ diyerek ATC olmadığında uçtuğunuz şekilde uçmanızı isteyecektir.

Bağlantı kurulacak ATC’ yi tespit edince seçtiğiniz radyonuzu frekansına ayarlayın.

Uçağın radyosu ATC frekansına ayarlandığında şunlar olur;

SquawkBox ses sistemi ATC’nin kanalına bağlanır ve sesli bir ikazla bunu onaylar.
SquawkBox ekranında ATC ile ilgili bilgiler geçer. (ATIS) Bunlar ATC tarafından kontrol edilen sahanın bilgisi, ATC’ nin Kim olduğu, Transition level gibi bilgilerdir. ATC’ nin kontrol ettiği sahaya göre aktif pist gibi bilgiler de yazılabilir. Bu bilgiler birden fazla satır olduğu için arka arkaya geçince okuyamayabilirsiniz. Bunu engellemek için SquawkBox pencerenizi bağlantı öncesi en az dört satır gösterecek şekilde genişletin.

Not: eğer ses sisteminiz herhangi bir frekansa bağlanmamışsa; transmit tuşuna basıldığında ikaz sesi gelir.

4. Adım

UÇUŞ

ATC seçimini yaptınız, uçağınızın comm1 alıcısı ve sq voice sistemi ATC frekansına bağlandı. Son kontrollerinizi yaptınız. Artık merhaba demeye hazırsınız.

Konuşmaya başlamadan önce Voice kanalını dinleyin. Eğer başka bir konuşma varsa ya da ATC bir pilota talimat vermiş ve cevap vermesini bekliyorsa konuşmaya girmeyin.

Kanalda sessizlik sağlanınca;

‘İyi akşamlar ..... Tower, Türk Air 317, radio control’ diyerek ATC’ye sesin nasıl gittiğini kontrol etmesini söyleyin.

ATC size sesinizin yüksek, alçak ya da gayet iyi olduğunu bildirecektir. RW ayarlarınızı bitirince

Pozisyonunuzu ve isteğinizi aşağıdaki şekilde bildirin

‘İstanbul Tower, TürkAir 317, parked at Izmir Adnan Menderes Airport gate 6, request IFR clreance for Ataturk airport’

ATC sizin uçuş planınızı kontrol edecek ve düzeltme gerekiyorsa bu konuda size bilgi verecektir. Uçuş planınızı kontrol etmek zaman alacağı için ya da başka bir trafiğe önemli bir talimat vermesi gerekiyorsa (iniş izni gibi) size ‘Standby please’ diyebilir. Bu durumda sizle tekrar bağlantı kuruluncaya kadar bekleyin.

ATC hazır olunca size clerance verecektir.

‘TK316, You are clerared for Ataturk airport flight plan route via BERGO1G departure, Runway 34 in use, Squawk 5101, expect initial FL180, Correct time 23’

Bu talimatta;

Atatürk havalimanına planınızdaki şekilde uçuşa serbest olduğunuz.
Kalkışta BERGO1G SID’ sini kullanacağınız.
Kalkış için aktif pistin 34 olduğu.
Squawk numaranızın 5101 olduğu, (Frekans ayarladığınız pencerenin en altında bulunan transponder’dan ayarlanır, veya SquawkBox komut penceresine .XPDR 5101yazılır).
Başlangıç için uçuş seviyesi 180’a (Altimetrenizi 1013Mb/29.92 Hg'ye ayarladığınız zaman tırmanmanız gereken yükseklik) yükselmeye izin verildiği.
Size talimat veren Hava Trafik Kontrolörünün saatinin yelkovanının o anda 23 üzerinde olduğu, sizinde saatinizi ayny zamana getirmenizin gerektiği,

Bilgileri yer alır.

Bilgilerin tamamını size verildiği şekilde geri okuyun. Bu ATC’ nin bilgileri doğru anladığınız anlamasını sağlar.

Bu noktadan sonra ATC size pushback, taxi, take off gibi izinleri vererek uçmanızı sağlayacaktır.

Bu izinler için verilen talimatları ve konuşma şeklini öğrenmek için yazının sonunda bulunan örnek uçuş kısmını okuyun.

Bazı hallerde ise kalkışınız sırasında açık bir ATC olmasa da uçuşunuz sırasında ATC devreye girmiş olabilir. Bu nedenle aralıklarla ATC durumunu kontrol edin.

Keza bazen de kalkış meydanında ATC yok iken varış meydanında olabilir. Bu durumda da varış meydanındaki ATC’ yi onun kontrol sahasına girmeye 10 mil kala arayın.

5. Adım

UÇUŞ SONRASI

Uçuşunuz bittikten ve uçağınızı park yerine çektikten sonra;

Yakıt durumunuzu kontrol edip not alın.
Harcadığınız yakıtı hesaplayın,
Saati not alın.
Önce Squawkbox’ı, daha sonra da Flight simulator’ü kapatın.
Eğer bir sanal havayolu pilotuysanız ilgili sitenin Flight Report kısmından uçuşunuzu raporlayın.

ÖNEMLİ NOTLAR

ATC ile Voice kanalda ilk bağlantı;

RW kanalına girdikten sonra 30 ila 45 saniye bekleyip dinlemede kalın. Böylelikle, siz bağlanırken başlamış olan radyo göndermelerini kesmemiş olursunuz. ATC ile konuşmada acele etmeyin. Başkalarının konuşmalarını kesmeyin. ATC’ nin size cevap vermesini bekleyin. Sizden istenmedikçe gereksiz bilgiler vermeyin. Kısacası kanalı gereksiz yere meşgul etmeyin. Size verilen talimatları mümkün olduğu kadar çabuk cevaplayın. (diğer uçaklar sizin readback yapmanızı beklerler unutmayın)

Konuşma Lisanı;

Konuşmalarınızı elden geldiği kadar İngilizce yapmalısınız. Havacılık lisanı ingilizcedir. Tüm dünyada pilot ve hava trafik kontrolörleri İngilizce anlaşırlar. Ayrıca sizinle aynı hava sahasında uçan yabancı pilotların da konuşulanları anlaması, gerekli tedbirleri alarak hazırlıklar yapması için gereklidir.

Yabancı bir hava sahasında uçtuğunuzu ve herkesin kendi dilinde konuştuğunu düşünün. Bırakın söylenilenleri anlamayı size seslenildiğinizi bile çözmeniz imkansızlaşır.

Bu nedenle belirli kalıplardan oluşan havacılık lisanını öğrenmeye çalışın. Başlangıç için text kullanmak ve ATC’den de bunu istemek, (uçuş planınızın Remarks kısmına yazabilirsiniz) talimatları anlamanızı ve cevap yazmanızı kolaylaştırabilir.

Bir süre sonra kullanılan kalıpların sürekli aynı olduğunu ve konuşmanın da çok zor olmadığını fark edeceksiniz.

Söylenenin bir kısmını bile anlamadığınızda kesinlikle ‘SAY AGAIN PLEASE’ diyerek ATC’den talimatı tekrar etmesini isteyin. Eğer Voice’da sesler kesik geliyorsa ve yine de anlayamıyorsanız ‘SAY AGAIN IN TEXT MODE PLEASE’ deyin.

Geri Okuma;

Size verilen tüm talimatları ATC’ye geri okuyarak anladığınızı bildirmelisiniz. ATC’ye ‘Roger’ diye cevap vermek doğru değildir. Örneğin ATC size ‘line up Runway 36R, Report ready for departure’ dediğinde ‘Lining up Runway 36R, will Report when ready for departure’ şeklinde cevap vermelisiniz. Bu geri okuma sizin hangi piste gireceğinizi ve hazır olunca ikaz edeceğinizi ve talimatı anladığınızı ATC’ye anlatır.’

Geri okumalarınızın birebir aynı olması gerekmez. Örneğin ATC size ‘Turn Right 030, cleared for ILS approach Runway 06, Report established’ dediğinde siz text olartak ‘t/r 030, Clrd ILS 06 , will rept est’ ya da voice olarak ‘heading zero three zero, will call when established ILS zero six’ diye cevap verebilirsiniz. Buradaki amaç talimatı tam olarak anladığınızı atc’ye belirtmektir. Özellikle talimattaki sayısal bilgiler önemlidir. Örneğin pist ismi, baş, yükseklik, gibi bilgiler mutlaka geri okumada yer almalıdır.

Voice kullanmadan sadece text modda uçuş yapabilirsiniz. Bu durumda hem uçağı uçurup hem de yazı yazmak zordur. Bu durumda da anlaşılır kısaltmalar yapabilirsiniz. Örneğin ATC size ‘taxi to holding point Runway 36R, Report ready for departure dediğinde, ‘taxi to h/p 36R, rprt rdy for dep’ yazabilirsiniz. Ya da size ‘Turn right heading 330’ denildiğinde kısaca ‘Hdg330’ yazabilirsiniz. Readbackler ile ,ilgili detaylı bir yazı http://www.trvacc.org/forum/topic.asp?TOPIC_ID=30 linkinden bulabilirsiniz.

Bağlantı kopması;

Herhangi bir nedenle bağlantınız kesilirse bağlantının kesildiği zamana bağlı olarak aşağıdaki gibi davranın;

Taxi veya Kalkış sırasında ; kalkışı iptal edip yeniden park yerinde Online olun.

Kalkış sonrasında ya da Düz uçuşta ; uçuşa devam edin ve bu arada aşağıdaki şekilde yeniden Online olun.

Yaklaşma sırasında ; son yaklaşmada iseniz uçuşu tamamlanmış sayıp yeniden Online olmayın. Diğer zamanlarda trafik fazla yoğun değilse uçuşa devam edip yeniden Online olun.

İniş sırasında ; uçuşu tamamlanmış sayıp yeniden Online olmayın.

Diğer;

Önemli olduğu için yeniden yazıyoruz ; KESİNLİKLE PİST ÜZERİNDE YA DA TAXİ YOLLARINDA ONLİNE OLMAYIN
ONLİNE İKEN KESİNLİKLE SLEW YAPMAYIN.
ÖNEMLİ : Piste girmeden aynı piste iniş yapan başka bir uçak olmadığından emin olun. Pist başına 6 milden daha yakında olan ve inişe gelen uçak varsa onun inmesini bekleyiniz. İnişe gelen uçak bu mesafeden daha uzakta ise acilen giriş ve kalkış yapın.
Uçuş sırasında gerek internet bağlantısı, gerekse de Server’larda yaşanan problemler nedeniyle ATC ile bağlantı kurmakta zorluk yaşayabilirsiniz. Vatsim ortamında ana iletişim yolu text mode’dur. Text mesajınız bağlantı hızınız düşük olsa bile karşı tarafa ulaşacaktır. (gecikmeli bile olsa) Voice ile iletişimde zorlandığınız anda text Mode ile devam edin.
Bir meydana inebilmek için ATC varsa mutlaka iniş izni almalısınız. ‘Yaklaşmaya devam edin’ ya da ‘4 mil kala ikaz edin’ demek inebilirsiniz demek değildir. Mutlaka ‘Cleared to Land’ mesajını almalısınız. Eğer herhangi bir nedenle ATC ile bağlantı kuramazsanız; bağlantı kurmaya çalışarak minimum yüksekliğe kadar alçalın. İniş izni alamadıysanız pist boş bile olsa pas geçin.
Uçuşun tamamında simulation rate 1x olmalıdır. Uzun uçuşlar dahil 2x 4x gibi rate hızlandırma yapılamaz.
Uçak apronda taxiye başladığı andan, iniş sonrası motor kapatmaya kadar uçuşun hiçbir noktasında PAUSE TUŞUNA BASMAYIN. Bu, arkanızdan yaklaşmakta olan trafikleri tehlikeye atacağı gibi kurallara da aykırıdır. Ayrıca amacımız en fazla gerçeklik sağlamak olduğunu düşünürsek de yapmamalısınız. Flight Simulator de başka bir pencereye geçtiğinizde pause yapmayacak şekilde ayarlanmalıdır. Uçuş sırasında ses, görüntü gibi ayarları yapmak ta simulatörü pause konumuna alacağından yapılmamalıdır. Bu nedenle bu tür ayarlarınızı Online olma öncesi yapın. Örneğin yaklaşma sırasında ILS frekansını aramak ve pause yapmak zorunda kalmak istemiyorsanız da chartlarınızı hazır bulundurun.
Tüm konuşmalarınızın sonuna callsign eklemelisiniz. Bu şekilde konuşmanın nereden geldiği anlaşılır. ATC ile bağlantı kurmak için önce ATC ismi, sonra callsign söylenmelidir. Text moda iseniz callsign’iniz her yazınızın başında görünecektir.
ATC tarafından verilen talimatların tamamı öncelikle uygulanmalı ve sonra readback yapılmalıdır. ATC size örneğin dönüş talimatını tam zamanında verecektir. Bu nedenle readback yaparken gecikmeyin. Eğer ATC talimatının tamamını ya da bir kısmını anlayamazsanız SAY AGAIN demekten çekinmeyin. ATC verdiği talimatı tekrar edecektir.
İniş ve kalkışlarınızı rüzgara karşı yapmalısınız. Bu amaçla rüzgara en az açı yapacak pisti kullanın. Bunun için METAR okumayı öğrenin.
ATC size ne talimat verirse versin, uygulama sorumluluğu tamamen size aittir. Verilen talimatı gerekçe göstererek reddetme hakkınız vardır. Örneğin ATC, alçalmanızı ve YAA Vor’ı üzerinde FL100’da olmanızı istedi.Oysa siz YAA’ya çok yakınsınız ve güvenli bir alçalma ile YAA’yi FL100’da geçmeniz mümkün değil. Bu durumda UNABLE kelimesi ile talimata uyamayacağınızı ATC’ye bildirisiniz.
FORUM ve diğer sanal hava yolları forumlarına üye olup buradaki yazışmaları düzenli takip edin. Burada sormak istediğiniz bir çok konuya cevap bulabilirsiniz. Ayrıca Search kısmında sormayı düşündüğünüz konuları aratabilir ve daha önce geçen yazışmaları okuyabilirsiniz.
Mümkün olduğu takdirde Sanal Havacılık kuruluşları tarafından düzenlenen eğitimlere katılarak uçuş eğitimi alın. Uçağınızı gerçeğe ne kadar yakın kullanırsanız bu işten o kadar zevk alırsınız.
Uçağınızı tanıyın. Kalkış, iniş, stall hızlarını öğrenin. Uçuş sırasınca hız limitlerine mutlaka uyun. Chartlarda farklı belirtilmemiş ise, FL100 altında izin verilen en yüksek hız 250Knot IAS’ tır. Son yaklaşmaya doğru hızınızı mutlaka düşürün. Alçalma sırasında hız limitlerinde kalmak için gerekirse Speed Brake’ leri kullanın.
Özellikle yoğun trafiklerde yerde iken ATC’den klerans almanız vakit alabilir. ATC yaklaşmada olan, inmek üzere olan ya da kalkışta olan uçaklara size göre öncelik vermek zorundadır. Gerçek hayatta da bu şekilde beklemeler olabileceğini düşünerek sabırlı olun. ATC istisnalar dışında sizi unutmayacaktır. Sizden uçuş planınızda bir şey düzeltmenizi istediğinde ; düzeltme sonrası düzelttim diye bildirmelisiniz.
Bu sistemde birlikte uçtuğunu tüm pilotlar ve size hizmet veren hava trafik kontrolörleri bu işi tamamen hobi olarak yapmaktadırlar. Herkesin bu uğraştan zevk alma hakkı olduğunu unutmayın. Ne olursa olsun konuşmalarınızda ve davranışlarınızda saygı sınırlarının dışına çıkmayın. Bu şekilde olumsuz davranan biriyle karşılaşırsanız kendisini nazikçe uyarın. Çözüm bulamadığınız taktirde o kişiyi trvacc.org sayfalarından rapor etme hakkınız her zaman vardır.

YARDIMCI BİLGİ ve BELGELER.

Havacılıkta bir çok kısatma vardır. Aşağıda bunların önemli olanlarını bulabilirsiniz.

SID	Standard Instrumential Departure (Uzaklaşma Rotası)
STAR	Standard Arrival Routes (Yaklaşma Rotası)
FL	Flightlevel (Uçuş seviyesi)
TL	Transistion Level (Yerel basınçtan Standart basınca geçeceğiniz yükseklik)
TA	Transition Altitude (Standart basınçtan Yerel basınca geçeceğiniz yükseklik)
QNE	STANDARD-Basınç 1013hPa/ 29.92 inches
QNH	Yerel Basınç

Diğer Kısaltmalar	Glossary
Uçuş Seviyeleri	Cruising Levels
Uçuşta kullanılan hızlar	Speeds
Genel konuşma şekli	Phonetic Alphabet

Traffic Bilgisi;

Controller:	" Traffic 10 o'clock, 7NM, right to left, 1000 ft above. " " Trafik saat 10 yönünde, 7 milde, sağdan sola doğru, 1000ft yüksekte. "
Controller:	" Traffic 12 o'clock, 10NM, opposite, same level. " " Trafik saat 12 yönünde, 10 mil de, ters istikamette, aynı yükseklikte " Aman dikkat! :-)
Controller:	" Traffic 3 o'clock, 4NM, same direction, level unknown. " " Trafik saat 3 yönünde, 4 mil de, aynı istikamette, yükseklik bilinmiyor."
Pilot:	" No contact. " " Bağlantı yok"
Pilot	" Traffic in sight. " " Trafik Görüş alanı içinde"
Controller:	" Clear of traffic. " " Trafik temiz"

UÇUŞ ÖRNEĞİ

Aşağıda ATC ve pilotlara örnek olabilecek basit bir İletişim örneği var.

Örnek Uçuş TK308 LTBA-LTBJ
Renkli Yazı = alternatif ya da tercihe bağlı...

GROUND - Contact
Pilot:	Good evening Yeşilköy , TK308 parking at position 102, request clearance to Izmir Adnan Menders.
Yeşilköy Ground:	TK308, good evening, you are cleared to Izmir Adnan Menders via BIG1S as filed, initial flightlevel 120, squawk 4101, qnh 1018
SID vermeden:	TK308, cleared to Izmir Adnan Menderes as filed, expect runway 18 for departure, climb on runway heading. initial flightlevel 120 NOT: Bu durumda ATC sizi en uygun yoldan alandan uzaklaştıracak ve rotanıza oturana kadar heading verecektir.
Pilot:	[yukarıda ATC tarafından verilen bilgiler aynen tekrar edilir.]
Yeşilköy Ground:	TK308, readback is correct, start approved, Report ready for taxi
Pilot:	start approved, will call you for taxi, TK308

Pilot:	ready for taxi, TK308
Yeşilköy Ground:	TK308, taxi to runway 8, via Hotel, hold short to runway 18, winds 155 at 9 knots
Pilot:	via Hotel to runway 18 and hold short, TK308
Yeşilköy Ground:	TK308, contact tower on 121.8
Pilot:	contact Tower on 121.8, TK308
TOWER - Contact
Pilot:	Good evening sir, Holding Short 18, TK308
Yeşilköy Tower:	TK308, good evening, via Hotel, lineup runway 18 and Mode Charlie.
Pilot:	via Hotel, lining up runway 18, Squawking Mode Charlie, TK308
Yeşilköy Tower:	TK308, winds 155 at 9 knots, cleared for takeoff runway 18
Pilot:	cleared for takeoff runway 18, TK308
Yeşilköy Tower:	TK308, contact approach on 121.1
Pilot:	contact approach on 121.1, thank you, TK308
APPROACH - Contact (departure)
Pilot:	Good evening sir, TK308, out of 2500, climbing flightlevel 120 on BIG1S
Yeşilköy Approach:	TK308, good evening, identified, cleared flightlevel 160
Pilot:	Cleared for flightlevel 160, TK308
Yeşilköy Approach:	TK308, contact Center on 119.3
Pilot:	Center on 119.3, TK308
CENTER - Contact
Pilot:	Good evening İstanbul, TK308 passing flightlevel 100 climbing flightlevel 160
Istanbul:	TK308, radar contact, continiue climb to final flightlevel 250 and as filed

Istanbul:	TK308, descent to flightlevel 120.
Pilot:	leaving flightlevel 250 for flightlevel 120, TK308
Istanbul:	TK308, contact Adnan menderes approach on 120.1
Pilot:	Adnan Menderes approach on 120.1, TK308
APPROACH - Contact (Arrival)
Pilot:	Adnan Menderes approach, TK308, passing flightlevel 140 descending flightlevel 120, information India
Menderes Approach:	TK308, continue descent and cross IMR at 5000 feet. After IMR turn left heading 165. expect radar vectors for ILS approach 34.
Pilot:	Continue descent and cross IMR at 5000 feet. After IMR turn left heading 265. expect radar vectors for ILS approach 34. TK308
Menderes Approach:	negative TK308, heading 165
Pilot:	heading 165, TK308
Menderes Approach:	TK308, descent to 3,900 feet, qnh 1022
Pilot:	descent to 3,900 feet, qnh 1022, TK308
Menderes Approach:	TK308, Say your speed
Pilot:	speed 220knots, TK308
Menderes Approach:	TK308, thank you, reduce speed to minimum clean
Pilot:	reducing to minimum clean, 200knots TK308
Menderes Approach:	TK308, turn left heading 060
Pilot:	left heading 060, TK308
Menderes Approach:	TK308, reduce speed 180
Pilot:	speed 180, TK308
Menderes Approach:	TK308, Turn left heading 020, indicated airspeed 160knots or more until passing outermarker
Pilot:	left turn, heading 020, 160knots indicated until passing outermarker, TK308
Menderes Approach:	TK308, turn left heading 360, cleared ILS approach runway 34, Report established
Pilot:	left 360, cleared ILS runway 34, will call you when established, TK308

Pilot:	established ILS runway 34, TK308
Menderes Approach:	TK308 thank you, contact Tower on 118.1
Pilot:	Tower on 118.1, TK308
TOWER - Contact
Pilot:	Adnan Menderes, TK308 established ILS runway 34
Menderes Tower:	TK308, cleared to land runway 34, winds 355 at 8knots
Pilot:	cleared to land runway 34, TK308

Pilot:	vacated runway 34, TK308
Menderes Tower:	TK308 Roger, contact Ground 121.9
Pilot:	Ground on 121.9, TK308
GROUND - Contact
Pilot:	Ground, TK308 with you, vacated via Golf.
Menderes Ground:	Welcome to Andan Menderes TK308, taxi to position 12, via Golf and Charlie
Pilot:	taxi to position 12, via Golf and Charlie, TK308

Pilot:	Parked at position 12, request engine shut down and close of flight plan, TK308
Menderes Ground:	TK308, Affirmative your flight plan closed at XX

TRVACC.ORG DAN ALINTIDIR..